Πριν από έναν αιώνα, η επιστήμη της αστρονομίας έκανε ένα κοσμοϊστορικό βήμα, όταν ένας φαινομενικά ασήμαντος αστέρας στην Ανδρομέδα αποκάλυψε την πραγματική έκταση του σύμπαντος. Ο Edwin Hubble, αστρονόμος στα Αστεροσκοπεία Carnegie, μελετώντας τον μεταβλητό αστέρα V1, κατάφερε να αποδείξει ότι το σύμπαν είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι πίστευαν οι επιστήμονες μέχρι τότε. Αυτή η ανακάλυψη δεν άλλαξε μόνο την επιστήμη, αλλά και τον τρόπο που η ανθρωπότητα αντιλαμβάνεται τη θέση της στο σύμπαν.

Πώς Όλα Ξεκίνησαν

Η ιστορία ξεκινά το 1923, όταν ο Hubble χρησιμοποίησε το μεγαλύτερο τηλεσκόπιο της εποχής, το Hooker των 100 ιντσών, στο Αστεροσκοπείο Mount Wilson στην Καλιφόρνια. Το τηλεσκόπιο του επέτρεψε να παρατηρήσει λεπτομέρειες στον γαλαξία της Ανδρομέδας, που μέχρι τότε θεωρούνταν ένα “σπειροειδές νεφέλωμα” εντός του Γαλαξία μας.

Ο Hubble αναγνώρισε στον γαλαξία της Ανδρομέδας τον V1, έναν μεταβλητό αστέρα Κηφείδη. Οι μεταβλητοί Κηφείδες είναι ειδικοί τύποι αστέρων των οποίων η φωτεινότητα αυξομειώνεται με περιοδικό τρόπο, κάτι που συνδέεται άμεσα με την πραγματική τους φωτεινότητα. Αυτή η σχέση είχε ανακαλυφθεί λίγα χρόνια πριν από την αστρονόμο Henrietta Swan Leavitt. Χάρη σε αυτήν τη σχέση, ο Hubble κατάφερε να υπολογίσει την απόσταση του V1, αποδεικνύοντας ότι η Ανδρομέδα δεν είναι μέρος του Γαλαξία μας, αλλά ένας ξεχωριστός γαλαξίας που βρίσκεται εκατομμύρια έτη φωτός μακριά.

Ο Νόμος Hubble-Lemaître και η Διαστολή του Σύμπαντος

Η ανακάλυψη αυτή ήταν η πρώτη απόδειξη ότι ο Γαλαξίας μας δεν είναι μοναδικός. Όμως ο Hubble δεν σταμάτησε εκεί. Αναλύοντας το φως από μακρινούς γαλαξίες, διαπίστωσε ότι όσο πιο μακριά βρίσκονται, τόσο πιο γρήγορα απομακρύνονται από εμάς. Αυτό το φαινόμενο, γνωστό ως ερυθρομετατόπιση, αποδεικνύει ότι το σύμπαν διαστέλλεται.

Η διαπίστωση αυτή αποτέλεσε τη βάση για τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης (Big Bang). Δύο χρόνια πριν από τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων του Hubble, ο Βέλγος φυσικός Georges Lemaître είχε ήδη προτείνει την ιδέα ότι το σύμπαν διαστέλλεται, βασισμένος σε θεωρητικές μελέτες. Ο Hubble όμως παρείχε την πρώτη χειροπιαστή απόδειξη.

Το Τηλεσκόπιο Hubble και η Συνέχεια της Κληρονομιάς

Η κληρονομιά του Edwin Hubble συνεχίζεται σήμερα μέσα από το διαστημικό τηλεσκόπιο που φέρει το όνομά του. Το τηλεσκόπιο Hubble, που εκτοξεύθηκε το 1990, έχει φέρει επανάσταση στην κατανόησή μας για το σύμπαν. Έχει παρατηρήσει συγκρούσεις γαλαξιών, εκρήξεις σουπερνόβα, τη δράση μαύρων τρυπών και τις αλληλεπιδράσεις ύλης και ενέργειας. Χάρη σε αυτό, οι αστρονόμοι έχουν υπολογίσει την ηλικία του σύμπαντος, η οποία εκτιμάται στα 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια.

Το Hubble δεν σταμάτησε εκεί. Το 1998, αποκάλυψε ότι το σύμπαν όχι μόνο διαστέλλεται, αλλά και επιταχύνει τη διαστολή του. Αυτό το φαινόμενο, που αποδίδεται στη μυστηριώδη σκοτεινή ενέργεια, παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αστροφυσικής.

Η Εορταστική Εκατονταετηρίδα

Φέτος, η NASA και το Carnegie Science γιορτάζουν την 100ή επέτειο από την ανακάλυψη του Edwin Hubble, η οποία έθεσε τα θεμέλια για την κοσμολογία όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Στο 245ο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στην Ουάσιγκτον, επιστήμονες από όλο τον κόσμο αναγνωρίζουν το έργο του και τιμούν τον άνθρωπο που μας αποκάλυψε την πραγματική έκταση του σύμπαντος.

Ένας Αιώνιος Θησαυρός

Η ανακάλυψη του V1, αυτού του ταπεινού αστέρα που τρεμοπαίζει στον γαλαξία της Ανδρομέδας, ήταν μόνο η αρχή. Αποδείχθηκε ότι το σύμπαν είναι πολύ μεγαλύτερο και πιο δυναμικό από ό,τι μπορούσε να φανταστεί κανείς. Ο Edwin Hubble, μέσα από το έργο του, άνοιξε το δρόμο για την εξερεύνηση της απεραντοσύνης του κόσμου, υπενθυμίζοντάς μας ότι, αν και μικροί μέσα στο σύμπαν, είμαστε προικισμένοι με μια απέραντη περιέργεια να το κατανοήσουμε.