Ένας επείγων επιστημονικός συναγερμός έχει σημάνει, καθώς κορυφαίοι επιστήμονες προειδοποιούν για μια καινούργια μορφή ζωής που αναπτύσσεται σε εργαστήρια και η οποία ενδέχεται να έχει καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή στη Γη. Η λεγόμενη «ζωή καθρέφτης» είναι μια συνθετική μορφή ζωής που δημιουργείται με τη χρήση μορίων που αντικατοπτρίζουν τις φυσικές εκδοχές των οργανικών μορίων της φύσης. Αυτοί οι οργανισμοί, αν και συνθετικοί, δεν έχουν καμία φυσική παρουσία στη φύση και επομένως είναι άγνωστοι για το ανοσοποιητικό σύστημα των ζωντανών οργανισμών, καθιστώντας τους μια απειλή που δεν μπορεί να εντοπιστεί ή να καταπολεμηθεί εύκολα.

Η ιδιαίτερη επικινδυνότητα αυτής της νέας τεχνολογίας έγκειται στο γεγονός ότι οι «βακτήρια καθρέφτες» θα μπορούσαν να περάσουν αόρατα από τις φυσικές άμυνες της Γης, χωρίς καμία αντίσταση από τα ανοσολογικά συστήματα των ζωντανών οργανισμών, γεγονός που θα τους επέτρεπε να εξαπλωθούν χωρίς να αντιμετωπίσουν εμπόδια. Αυτό σημαίνει ότι αν αυτά τα βακτήρια καταφέρουν να διαφύγουν από το εργαστήριο, θα ήταν σε θέση να εισβάλουν στο φυσικό περιβάλλον και να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις, όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και σε ζώα και φυτά, με ενδεχόμενη καταστροφή του οικοσυστήματος.

Ο κίνδυνος αυτός δεν είναι απλώς θεωρητικός, καθώς οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η έρευνα πάνω στη «ζωή καθρέφτη» έχει προχωρήσει με γρήγορους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Παρόλο που η πλήρης ανάπτυξη αυτών των οργανισμών απέχει τουλάχιστον μια δεκαετία, η ταχύτητα των εξελίξεων στον τομέα της συνθετικής βιολογίας είναι ανησυχητική. Σε μια ανασκόπηση 300 σελίδων που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η επιστημονική κοινότητα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη αυτών των βακτηρίων και άλλων συνθετικών μορφών ζωής, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για τις συνέπειες που μπορεί να έχουν στο μέλλον.

Η ομάδα των 38 βραβευμένων με Νόμπελ επιστημόνων και άλλων κορυφαίων ειδικών στον τομέα της συνθετικής βιολογίας, που περιλαμβάνει και εκείνους που είχαν επιχειρήσει να δημιουργήσουν «ζωή καθρέφτη» στο παρελθόν, ζητούν τώρα μια άμεση διακοπή όλων των ερευνών σε αυτόν τον τομέα. Οι επιστήμονες αυτοί, προειδοποιούν ότι η κατασκευή ενός τέτοιου οργανισμού, παρά τις πιθανές εφαρμογές του στην ιατρική ή τη βιοτεχνολογία, δεν αξίζει τον κίνδυνο που ενέχει για τη ζωή στον πλανήτη. Ο Δρ. Βον Κούπερ, μικροβιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και συν-συγγραφέας της ανασκόπησης, δηλώνει: «Αυτή η μορφή ζωής δεν υπήρξε ποτέ στη φύση και όλες οι βιολογικές αλληλεπιδράσεις θα ήταν εντελώς διαφορετικές από ό,τι έχουμε γνωρίσει. Δεν θέλουμε να καταστείλουμε την υπόσχεση της συνθετικής βιολογίας, αλλά το να δημιουργήσεις βακτήρια καθρέφτες θα μπορούσε να έχει απρόβλεπτες και επικίνδυνες συνέπειες.»

Η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει μια δύσκολη απόφαση: Να συνεχίσει την έρευνα και να εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που προσφέρει η συνθετική βιολογία, ή να προχωρήσει σε μια συνειδητή αναστολή των σχετικών πειραμάτων για να προστατεύσει τον πλανήτη από ενδεχόμενους ακραίους κινδύνους. Τα ερωτήματα που εγείρονται είναι κρίσιμα για το μέλλον της ανθρωπότητας και της βιοποικιλότητας, και η επιστημονική κοινότητα καλείται να ζυγίσει με προσοχή τα οφέλη και τους κινδύνους αυτής της τεχνολογίας.

Η «ζωή καθρέφτης», όσο μακρινή κι αν φαίνεται η πλήρης υλοποίησή της, φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για αυστηρότερη παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα της συνθετικής βιολογίας και για μια παγκόσμια συζήτηση γύρω από τις ηθικές και πρακτικές συνέπειες αυτών των ερευνών.