Το αξιοσημείωτο σέλας στις αρχές Μαΐου αυτού του έτους έδειξε τη δύναμη που μπορούν να εκπέμψουν οι ηλιακές καταιγίδες ως ακτινοβολία, αλλά περιστασιακά ο ήλιος κάνει κάτι πολύ πιο καταστροφικό. Γνωστές ως «συμβάντα ηλιακών σωματιδίων», αυτές οι εκρήξεις πρωτονίων απευθείας από την επιφάνεια του ήλιου μπορούν να εκτοξευτούν σαν προβολέας στο διάστημα.

Τα αρχεία δείχνουν ότι περίπου κάθε χίλια χρόνια η Γη χτυπιέται από ένα ακραίο φαινόμενο ηλιακών σωματιδίων, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο στρώμα του όζοντος και να αυξήσει τα επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) στην επιφάνεια.

Αναλύσαμε τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός τόσο ακραίου γεγονότος σε μια εφημερίδα που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα (1 Ιουλίου). Δείχνουμε επίσης ότι σε περιόδους που το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι ασθενές, αυτά τα γεγονότα θα μπορούσαν να έχουν δραματική επίδραση στη ζωή σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Η κρίσιμη μαγνητική ασπίδα της Γης

Το μαγνητικό πεδίο της Γης παρέχει ένα κρίσιμο προστατευτικό κουκούλι για τη ζωή, εκτρέποντας την ηλεκτρικά φορτισμένη ακτινοβολία από τον ήλιο. Στην κανονική κατάσταση, λειτουργεί σαν ένας γιγαντιαίος μαγνήτης ράβδου με γραμμές πεδίου που αναδύονται από τον έναν πόλο, περιστρέφονται γύρω και βυθίζονται στον άλλο πόλο, σε ένα μοτίβο που μερικές φορές περιγράφεται ως «ανεστραμμένο γκρέιπφρουτ». Ο κατακόρυφος προσανατολισμός στους πόλους επιτρέπει σε κάποια ιονίζουσα κοσμική ακτινοβολία να διεισδύσει μέχρι την ανώτερη ατμόσφαιρα, όπου αλληλεπιδρά με μόρια αερίου για να δημιουργήσει τη λάμψη που γνωρίζουμε ως σέλας.

Ωστόσο, το πεδίο αλλάζει πολύ με την πάροδο του χρόνου. Τον περασμένο αιώνα, ο βόρειος μαγνητικός πόλος περιπλανήθηκε στον βόρειο Καναδά με ταχύτητα περίπου 40 χιλιομέτρων το χρόνο και το πεδίο έχει εξασθενήσει περισσότερο από 6% . Τα γεωλογικά αρχεία δείχνουν ότι υπήρξαν περίοδοι αιώνων ή χιλιετιών κατά τις οποίες το γεωμαγνητικό πεδίο ήταν πολύ αδύναμο ή ακόμη και τελείως απών.

Μπορούμε να δούμε τι θα συνέβαινε χωρίς το μαγνητικό πεδίο της Γης κοιτάζοντας τον Άρη, ο οποίος έχασε το παγκόσμιο μαγνητικό του πεδίο στο αρχαίο παρελθόν, και ως αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος της ατμόσφαιράς του. Τον Μάιο, λίγο μετά το σέλας, ένα ισχυρό συμβάν ηλιακών σωματιδίων έπληξε τον Άρη . Διέκοψε τη λειτουργία του διαστημικού σκάφους Mars Odyssey και προκάλεσε επίπεδα ακτινοβολίας στην επιφάνεια του Άρη περίπου 30 φορές υψηλότερα από αυτά που θα λαμβάνατε κατά τη διάρκεια μιας ακτινογραφίας θώρακα .